Ligya Wachter
genomineerde
Surinaamse community organisator en pionier binnen de LHBTQIA+ gemeenschap.
Ligya Wachter (zij/haar, 1953) is maatschappelijk werkster, moeder, oma en actief als voorzitter bij Stichting Rainbow Den Haag. Ook ontving ze begin 2025 de Bob Angelo Penning van het COC.
Ze zet zich namelijk al meer dan 30 jaar in voor de LHBTQIA+ gemeenschap in Nederland. Zo is ze medeoprichtster van Black Orchid, een landelijk netwerk voor Zwarte en migrantenvrouwen die van vrouwen houden en Mil Colores, een platform en ontmoetingsplek voor LBT vrouwen en personen van verschillende etnische achtergronden, waar Ligya ook voorzitter is.
“Veel initiatieven waar ik aan deelnam 30 jaar geleden, hebben de groundwork gelegd voor wat er nu is. Mijn generatie was misschien minder zichtbaar, maar ik ervaar wel dat er toen meer tolerantie en togetherness was. De huidige maatschappij maakt dat gesprekken en activiteiten zich meer richten op bescherming en veiligheid.”
“Jongeren kunnen zich tegenwoordig meer organiseren en uiten.
Naast protest, zijn er meer kansen om je, naast te strijden, ook te uitten. De Zwarte identiteit brengt echter nog steeds veel exotisme en racisme met zich mee. Maar ook in de Zwarte community wordt onze identiteit vaak niet geaccepteerd en regelmatig geridiculiseerd. En zomaar ‘voor jezelf kiezen’ is vaak moeilijk als je uit een community-centered cultuur komt i.p.v. een individualistische cultuur. Het is daarom immer belangrijker om ons uit te spreken en duidelijk te zijn over onze eigen identiteit.”
Ook zet Ligya zich actief in voor educatie en dialoog over het koloniaal- en slavernijverleden. Zo creëert ze verbinding en heling in het heden.
“De coming out is vaak op een voetstuk gezet in Nederland. Dat vind ik achterhaald. Ik wens voor alle, met name de Caribische queer community, dat ze kunnen kiezen voor wie ze zijn, zonder dat altijd voor de buitenwereld te moeten definiëren.“
Nellie Bakboord
genomineerde
Geboren in Suriname, gepensioneerd ambtenaar, sociaal- en jongerenwerker, kunstliefhebber en momenteel actief als cultuurondernemer en columnist.
Nellie Bakboord (zij/haar, 1954) stond, samen met een groep vrienden eind jaren ’70 aan de basis van SUHO, een van de eerste zelfgeorganiseerde groepen van LHBTQIA+ mensen met een migratieachtergrond. Samen met Frank Consen (zaliger), Egmond Godfried, Carawan Groenefelt, Max Lievendag (zaliger) en Lionel Jokhoe.
“Ik ben een bruggenbouwer. En vrijwilligerswerk heb ik hoog in het vaandel. Altijd samen met mijn partner Wilgo Holwijn gastvrij onze woning openstellen voor ontmoeting. Veilig, warm en oergezellig. Samen eten, tori praten en lachen. En natuurlijk heel belangrijk, samen beslissingen nemen over kopij voor ons SUHO bulletin.”
Nellie’s zus Carla Bakboord: “Het is uitzonderlijk dat al in die tijd mijn hetero zus er geen enkele moeite mee had om publiekelijk op te komen voor de rechten van de LHBTQIA+ gemeenschap. Ook al zou men denken dat zij ook ZO was. Voor haar is dat gewoon maar voor mij was dat toen en ook nu nog steeds heel dapper. De coming-out van mijn hetero zus (en ook hetero zwager) op het gebied van het publiekelijk strijden voor de rechten van de LHBTQIA+ gemeenschap: that is commendable. Vrolijk samen plannen maken voor onze jaarlijkse feesten. Programma samenstellen voor onze scholingsweekenden in de Volkshogeschool in Driebergen en samen brainstormen”, vertelt Nellie. De solidariteit van SUHO was breder dan alleen de LHBTQIA+ gemeenschap, maar zorgde ook voor solidariteit op het gebied van o.a. racisme.
Momenteel maken Nellie en andere leden van de kerngroep zich sterk voor een publiek SUHO-archief, waar ook plek is voor de ervaringen van de leden vóór dat SUHO hun plek was, hun jeugd en thuissituatie. Nellie: “Voor onze community wens ik dat we elkaar onze persoonlijke verhalen vertellen. En optekenen. Zodat onze verhalen kunnen bijdragen aan verbinding. Verhalen laten zien dat wij er niet alleen voor staan. Het uitwisselen kan zorgen voor de broodnodige kracht.”
Ryan Ramharak
winnaar
Trans non binaire Nederlands-Hindostaanse medewerker Diversiteit en Inclusie aan een grote universiteit.
Ryan Ramharak (die/diens, 1991) is een activist, baba van Ravi en partner van David Paul. In diens community werk, speelt zichtbaarheid een grote rol.
Ryan heeft zich nationaal en internationaal onderscheiden door diens openheid over diens zwangerschap als trans non-binaire persoon, vastgelegd in de documentaire Ryan is zwanger (2022). Met diens boek Hoe ik baba werd deelt die ervaringen en inzichten over transouderschap, waarmee die taboes doorbreekt en ruimte creëert voor andere LHBTQIA+ personen met een kinderwens. Daarnaast heeft die de Zeepaardjesgroep opgericht, een community voor trans en non-binaire mensen met een kinderwens, en geeft die workshops aan zorgprofessionals over inclusieve geboortezorg.
“De wereld staat in vuur en vlam en ik heb gekozen me te richten op de transcommunity en trans joy. Daarnaast ben ik solidair met andere communities. Deze keuze is een actieve vorm van disability justice; ik zoek hiermee een balans tussen wat nodig is en wat ik kan bieden als neurodivergent persoon met een fulltime baan en gezinsleven.”
Ryan is actief als strategisch adviseur diversiteit, gelijkheid en inclusie (DEI), en biedt advies aan organisaties om inclusiever beleid te ontwikkelen. Die heeft gastcolleges gegeven aan instellingen zoals het VUmc, de Radboud Universiteit en de Hogeschool Den Haag, en verzorgt masterclasses voor zorgpersoneel en voorlichting op middelbare scholen. Diens werk draagt bij aan het creëren van veilige en inclusieve omgevingen voor diverse gemeenschappen.
Hiernaast heeft Ryan een belangrijke rol gespeeld in het juridisch zichtbaar maken van non-binaire ouderschap in Nederland. In 2021 stapt die naar de rechter om erkend te worden als ‘ouder’ in plaats van ‘moeder’ op de geboorteakte van hun kind, waarmee die een precedent heeft gezet voor de erkenning van non-binaire ouders.